Nghệ AnHoàng Văn Sáng, 33 tuổi, đánh vợ phải nhập viện cấp cứu song thông báo bị tai nạn giao thông.
Ngày 1/1, Sáng, trú xã Nghi Diên, huyện Nghi Lộc bị Công an huyện Nghi Lộc tạm giữ về hành vi Cố ý gây thương tích.
Hoàng Văn Sáng tại cơ quan công an.
Đêm 26/12/2022, Sáng trở về nhau sau khi uống rượu cùng bạn bè thì xảy ra mâu thuẫn với vợ. Theo cáo buộc, Sáng đánh vợ tới tấp dẫn tới ngất xỉu. Anh ta sau đó gọi xe cấp cứu đưa nạn nhân cấp cứu, đồng thời gọi điện thông báo cho bố mẹ vợ hoang báo "con gái bị tai nạn giao thông".
Nạn nhân được xác định chấn thương nặng, hôn mê. Người thân thấy một số vết thương không giống với bị tai nạn giao thông nên trình báo công an. Sáng sau đó bị triệu tập.
Sau nhiều giờ bị thẩm vấn, Sáng thừa nhận là thủ phạm gây thương tích cho vợ, vì không muốn chịu tội nên hoang báo bị tai nạn giao thông.
Tôi làm ở công ty nhà nước, đến kỳ lĩnh lương, kế toán in tờ giấy báo chi tiết mức thu nhập của tất cả mọi người, mức đóng thuế, gửi cho mỗi phòng ban một tờ cùng xem.
Chúng tôi sẽ truyền tay nhau để rà soát xem có thắc mắc kiến nghị gì để ý kiến với kế toán trước khi chốt lương.
Tôi là nhân viên mới về, thấy mọi người chụm đầu vào xem rồi bàn tán lương của người khác trong danh sách, thấy rất bất tiện. Khi tôi thắc mắc, các đồng nghiệp bảo bao năm nay vẫn vậy.
Tôi xin hỏi, thu nhập cá nhân có phải là thông tin cá nhân, riêng tư, cần được bảo mật? Kế toán công ty tôi làm như vậy có phạm luật không?
Ông Trần Văn Tân, 43 tuổi, Phó chủ tịch tỉnh Quảng Nam, bị cáo buộc nhận hối lộ trong vụ án "chuyến bay giải cứu".
Ngày 31/12, Bộ Công an cho biết ông Tân bị khởi tố, tạm giam về tội Nhận hối lộ.
Tối nay, lệnh khám xét chỗ ở và nơi làm việc với ông Tân được thực thi. Quyết định khởi tố được VKSND Tối cao phê chuẩn.
Ông Trần Văn Tân. Ảnh: Đắc Thành
Từ cuối tháng 10, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã đề nghị tỉnh Quảng Nam cung cấp thông tin liên quan quá trình tổ chức chuyến bay giải cứu công dân từ nước ngoài về nước, trong đó có nội dung lựa chọn khách sạn, resort là địa điểm cách ly.
Năm 2018, ông Tân được bầu làm Phó Chủ tịch tỉnh Quảng Nam ở tuổi 39, là phó chủ tịch trẻ nhất nước hồi đó. Trong đợt giải cứu chuyến bay, Quảng Nam là địa phương tiếp nhận người từ nước ngoài về cách ly nhiều nhất cả nước, với hàng chục nghìn người.
Những người bị bắt trong vụ "chuyến bay giải cứu", tính đến 23/12. Đồ hoạ: Tạ Lư
Việc khởi tố ông Tân diễn ra trong bối cảnh Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an mở rộng vụ án Đưa hối lộ, Nhận hối lộ, Lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Bộ Ngoại giao, Bộ Công an, Bộ Y tế, Bộ Giao thông Vận tải, Văn phòng Chính phủ và các đơn vị liên quan khi thực hiện các chuyến bay giải cứu.
Sau hơn 11 tháng điều tra, 38 người đã bị bắt. Gần nhất, hôm 22/12, ông Chử Xuân Dũng (Phó chủ tịch UBND Hà Nội) và ông Vũ Hồng Nam (cựu đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản) đã bắt với cáo buộc nhận hối lộ.
Trong vụ án này, cùng tội danh nhận hối lộ còn có bị can Nguyễn Quang Linh (Trợ lý của Phó thủ tướng thường trực); ông Tô Anh Dũng (cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao); bà Nguyễn Thị Hương Lan (cựu Cục trưởng Lãnh sự, Bộ Ngoại giao) và nhiều cán bộ ngoại giao làm việc tại Nhật Bản, Malaysia, Nga, Angola.
Tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh của Bộ Công an, ông Trần Văn Dự (cựu cục phó) cùng hai cán bộ dưới quyền Vũ Sỹ Cường và Vũ Anh Tuấn cùng bị bắt về tội Nhận hối lộ.
Bà Phạm Thị Kim Ngân (cán bộ Phòng Trị sự, Tạp chí Thanh tra, thuộc Thanh tra Chính phủ) hiện là người duy nhất bị điều tra về tội Môi giới hối lộ.
Đà NẵngTrần Đình Nghĩa, 20 tuổi, trú quận Thanh Khê, dừng xe máy vờ hỏi đường người phụ nữ rồi giật dây chuyền vàng và bỏ chạy.
Ngày 31/12, Công an quận Thanh Khê đã khởi tố, bắt giam Trần Đình Nghĩa để điều tra tội Cướp giật tài sản.
Nghi phạm Trần Đình Nghĩa. Ảnh: Nam Sơn
Theo điều tra, tối 7/12, Nghĩa chạy xe máy dạo quanh khu dân cư A32 tại phường An Khê, quận Thanh Khê, với ý định trộm cướp.
Đến kiệt 1 Lê Trọng Tấn, Nghĩa phát hiện chị Phạm Thị Thảo đang đi bộ về nhà, trên cổ đeo dây chuyền vàng nên vòng xe quay lại vờ hỏi đường. Trong lúc chị Thảo nhiệt tình chỉ đường, hai tay đang bưng và xách đồ, Nghĩa giật phăng dây chuyền của chị rồi bỏ chạy.
Quá trình gây án của Nghĩa bị camera an ninh ghi lại. Công an quận Thanh Khê truy xét và bắt giữ được nghi phạm. Nghĩa khai đã đem bán dây chuyền của chị Thảo lấy 3 triệu đồng để tiêu xài.
Ông Nguyễn Quang Tuấn, cựu Giám đốc Bệnh viện Tim, bị đề nghị truy tố với cáo buộc vi phạm quy định đấu thầu, gây thiệt hại cho Nhà nước 53,8 tỷ đồng.
Ông Tuấn, 55 tuổi, vừa bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đề nghị truy tố về tội Vi phạm các quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, theo điều 222 Bộ luật Hình sự. Ông đã bị khởi tố, cho tại ngoại ngày 21/10/2021 và hơn một tháng sau thì bị bắt tạm giam.
Cùng tội danh, C03 đề nghị truy tố các cựu lãnh đạo Bệnh viện Tim Hà Nội là Hoàng Thị Ngọc Hưởng, cựu phó giám đốc; Nguyễn Thị Dung Hạnh, cựu kế toán trưởng; Đoàn Trọng Bình và Nghiêm Tuấn Linh cùng là cựu phó phòng phụ trách phòng vật tư. 7 người còn lại bị đề nghị truy tố gồm các cựu lãnh đạo, nhân viên của Công ty Kim Hòa Phát, Công ty Cổ phần Đầu tư và định giá AIC, Công ty Hoàng Nga.
Ông Tuấn là đại biểu Quốc hội khóa 14, có nhiều năm làm giảng viên bộ môn Tim mạch, Đại học Y Hà Nội. Từ tháng 3/2020 đến khi bị bắt, ông làm Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, Hiệu trưởng Cao đẳng Y tế Bạch Mai; Chủ tịch Hội Tim mạch học Hà Nội; Ủy viên Hội đồng chuyên môn bảo vệ sức khỏe cán bộ miền Bắc thuộc Ban Bảo vệ sức khỏe Trung ương.
GS.TS Nguyễn Quang Tuấn. Ảnh: Hoàng Phong
Theo kết luận điều tra bổ sung, ông Tuấn quen biết từ trước với Phan Tuấn Đạt (Chủ tịch HĐQT, Phó giám đốc Công ty Kim Hòa Phát). Năm 2015, Đạt đặt vấn đề với ông Tuấn về việc cho phép được bán "stent phủ thuốc" cho bệnh viện. Đạt cũng đề nghị ông Tuấn để công ty đề xuất giá bán thiết bị và cho phép được ký gửi stent vào Bệnh viện Tim Hà Nội trước khi đấu thầu.
Khi lập danh mục mua sắm và dự toán các gói thầu năm 2016, bị can Đoàn Trọng Bình đã yêu cầu Công ty Kim Hòa Phát cung cấp thêm ba báo giá của ba đơn vị với mặt hàng stent và các mặt hàng can thiệp tim mạnh khác. Trong đó, báo giá của Công ty Kim Hòa Phát được để giá thấp nhất để dễ dàng trúng thầu. C03 đánh giá, hành vi này làm mất tính công bằng, minh bạch của đấu thầu.
Hơn nữa, danh mục mua sắm cũng được ông Tuấn sửa lại là 807 mặt hàng với tổng giá trị gần 400 tỷ đồng để phù hợp với kế hoạch chi tiêu năm 2016.
Quá trình tổ chức xác định giá gói thầu để phục vụ lập kế hoạch đấu thầu, phó giám đốc Hưởng cùng Bình thông đồng với Công ty thẩm định giá AIC. C03 cáo buộc những việc này được làm theo chỉ đạo của giám đốc Nguyễn Quang Tuấn.
Sau khi móc nối với nhau, Bệnh viện Tim Hà Nội, Công ty Kim Hòa Phát, Công ty CP Đầu tư và định giá AIC đã thông đồng về giá dự toán trong danh mục mua sắm và giá kế hoạch đấu thấu mặt hàng stent. Từ đó để Kim Hòa Phát tham gia dự thầu và nâng giá cao hơn thị trường.
Theo kết luận, ông Tuấn và những bị can khác đã có sai phạm khi thực hiện gói thầu mua sắm stent với Công ty Kim Hòa Phát, gây thiệt hại hơn 6,5 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, ông Tuấn và lãnh đạo Công ty Hoàng Nga cũng thực hiện nhiều chiêu thức thông thầu, gian lận trong đấu thầu tại gói thầu số 5 cung cấp vật tư tiêu hao can thiệp tim mạch năm 2016 và bốn gói chỉ định thầu rút gọn năm 2017. Hành vi này gây thiệt hại cho tài sản Nhà nước hơn 47 tỷ đồng.
C03 kết luận, tổng số tiền thiệt hại tại các gói thầu có liên quan đến trách nhiệm của ông Tuấn là hơn 53,8 tỷ đồng.
Ông Tuấn cùng một số người khác trong vụ án được đánh giá đã hợp tác tích cực, chủ động khai báo, có nhiều thành tích trong quá trình công tác, được tặng thưởng nhiều bằng khen, giấy khen. Bị can Phan Tuấn Đạt, Nguyễn Thị Dung Hạnh và Công ty AIC đã khắc phục toàn bộ hậu quả gây ra nên được C03 đề nghị cơ quan tố tụng xem xét khi lượng hình.
Thanh tra Chính phủ xác định Bộ Y tế và các đơn vị thuộc bộ có nhiều sai phạm trong mua sắm thiết bị, vật tư y tế, kít xét nghiệm phòng chống Covid-19.
Ngày 30/12, Thanh tra Chính phủ thông báo kết luận thanh tra về việc mua sắm thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm, vaccine, thuốc phòng chống Covid-19 tại Bộ Y tế.
Theo kết luận, khi Covid-19 bùng phát, Bộ Y tế có nhiều văn bản chỉ đạo, phê duyệt kế hoạch đáp ứng với từng cấp độ dịch, yêu cầu các bệnh viện tuyến Trung ương rà soát thuốc, máy móc, trang thiết bị vật tư. Quá trình mua sắm vật tư y tế tại Bộ Y tế bị xác định có nhiều thiếu sót, sai phạm trong quản lý.
Cụ thể, việc thẩm định, phê duyệt giá gói thầu và kế hoạch lựa chọn nhà thầu của Bộ Y tế với một số gói thầu có dấu hiệu vi phạm tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Một số gói thầu có vi phạm như: hệ thống nội soi phế quản, model CV-170 của hãng Olympus tại Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên; Máy X-Quang di động kỹ thuật số của hãng Fujifim tại Bệnh viện Phổi Trung ương, Bệnh viện Trung ương Huế.
Bộ Y tế còn ban hành một số văn bản thông báo giá sinh phẩm, thiết bị y tế chẩn đoán xét nghiệm Covid-19 có nội dung không rõ ràng về thông tin "tham khảo" và "giá công bố" tại phụ lục văn bản. Việc này bị đánh giá có thể gây hiểu lầm đây là giá doanh nghiệp công bố hoặc giá Bộ Y tế công bố.
Theo cơ quan Thanh tra, trang thiết bị y tế không phải mặt hàng do nhà nước quản lý giá nên việc công bố giá bán không thuộc nhiệm vụ, quyền hạn quản lý nhà nước của Bộ Y tế.
Tiêm vaccine Covid-19 cho người dân ở Hà Nội. Ảnh: Giang Huy
Chuyển ba vụ việc sang Bộ Công an xử lý
Thanh tra xác định, việc mượn hàng hóa, mua sắm của Viện Pasteur TP HCM trong giai đoạn 2020-2021 có dấu hiệu phạm tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, nên đã chuyển sang Bộ Công an xem xét. Trong đó, có một số Công ty đã cho Viện Pasteur mượn hàng hóa, nhập khẩu hàng như: Phương Đông, Phát triển khoa học Vitech, Roche Việt Nam, Phát triển Khoa học Sự sống.
Theo kết luận, Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ kỹ thuật Tài Lộc trúng nhiều gói thầu của các bệnh viện thuộc Bộ Y tế với quy mô và giá trị lớn. Tuy vậy, sau khi trúng thầu, Tài Lộc không trực tiếp mua từ đơn vị nhập khẩu hoặc ủy quyền mà mua qua nhiều khâu trung gian để cung cấp cho các bệnh viện. Việc này đã làm cho giá của thiết bị y tế bị nâng cao. Đa số đơn giá thiết bị y tế trong hợp đồng của Tài Lộc với các bệnhi viện cao gấp khoảng từ 2 đến 3,1 lần đơn giá nhập khẩu sau thuế.
Cơ quan thanh tra đánh giá, việc bán các thiết bị với giá cao trên của Tài Lộc "có dấu hiệu lợi dụng dịch bệnh để nâng giá bán cao bất thường" nên đã chuyển sang Bộ Công an để điều tra.
Vụ thứ thứ ba thanh tra chuyển sang Bộ Công an là việc thẩm định, phê duyệt giá gói thầu và phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu của Bộ Y tế với một số gói thầu. Cụ thể là các gói thầu mua sắm hệ thống nội soi phế quản của hãng Olympus, Máy X-Quang di động kỹ thuật số của hãng Fujifim. Thanh tra cho rằng, việc thẩm định, phê duyệt giá các gói thầu này có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Sau khi chỉ ra các sai phạm, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Y tế tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của Lãnh đạo Bộ về những khuyết điểm trong chỉ đạo, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà đầu để mua sắm thiết bị; việc quản lý tiếp nhận, phân bổ, tiêm chủng...
Thanh tra Chính phủ xác định Bộ Y tế và các đơn vị thuộc bộ có nhiều sai phạm trong mua sắm thiết bị, vật tư y tế, kít xét nghiệm phòng chống Covid-19.
Ngày 30/12, Thanh tra Chính phủ thông báo kết luận thanh tra về việc mua sắm thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm, vaccine, thuốc phòng chống Covid-19 tại Bộ Y tế.
Theo kết luận, khi Covid-19 bùng phát, Bộ Y tế có nhiều văn bản chỉ đạo, phê duyệt kế hoạch đáp ứng với từng cấp độ dịch, yêu cầu các bệnh viện tuyến Trung ương rà soát thuốc, máy móc, trang thiết bị vật tư. Quá trình mua sắm vật tư y tế tại Bộ Y tế bị xác định có nhiều thiếu sót, sai phạm trong quản lý.
Cụ thể, việc thẩm định, phê duyệt giá gói thầu và kế hoạch lựa chọn nhà thầu của Bộ Y tế với một số gói thầu có dấu hiệu vi phạm tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Một số gói thầu có vi phạm như: hệ thống nội soi phế quản, model CV-170 của hãng Olympus tại Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên; Máy X-Quang di động kỹ thuật số của hãng Fujifim tại Bệnh viện Phổi Trung ương, Bệnh viện Trung ương Huế.
Bộ Y tế còn ban hành một số văn bản thông báo giá sinh phẩm, thiết bị y tế chẩn đoán xét nghiệm Covid-19 có nội dung không rõ ràng về thông tin "tham khảo" và "giá công bố" tại phụ lục văn bản. Việc này bị đánh giá có thể gây hiểu lầm đây là giá doanh nghiệp công bố hoặc giá Bộ Y tế công bố.
Theo cơ quan Thanh tra, trang thiết bị y tế không phải mặt hàng do nhà nước quản lý giá nên việc công bố giá bán không thuộc nhiệm vụ, quyền hạn quản lý nhà nước của Bộ Y tế.
Tiêm vaccine Covid-19 cho người dân ở Hà Nội. Ảnh: Giang Huy
Bên cạnh đó, Bộ Y tế còn bị xác định không quản lý chặt việc tiếp nhận vaccine từ Công ty TNHH AstraZeneca Việt Nam. Bộ cũng không quản lý việc tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 của Công ty cổ phần vaccine Việt Nam (VNVC) để cho VNVC giữ lại hơn 73.000 liều để tiêm chủng cho người không nằm trong kế hoạch.
Chuyển ba vụ việc sang Bộ Công an xử lý
Thanh tra xác định, việc mượn hàng hóa, mua sắm của Viện Pasteur TP HCM trong giai đoạn 2020-2021 có dấu hiệu phạm tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, nên đã chuyển sang Bộ Công an xem xét. Trong đó, có một số Công ty đã cho Viện Pasteur mượn hàng hóa, nhập khẩu hàng như: Phương Đông, Phát triển khoa học Vitech, Roche Việt Nam, Phát triển Khoa học Sự sống.
Theo kết luận, Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ kỹ thuật Tài Lộc trúng nhiều gói thầu của các bệnh viện thuộc Bộ Y tế với quy mô và giá trị lớn. Tuy vậy, sau khi trúng thầu, Tài Lộc không trực tiếp mua từ đơn vị nhập khẩu hoặc ủy quyền mà mua qua nhiều khâu trung gian để cung cấp cho các bệnh viện. Việc này đã làm cho giá của thiết bị y tế bị nâng cao. Đa số đơn giá thiết bị y tế trong hợp đồng của Tài Lộc với các bệnh viện cao gấp khoảng từ 2 đến 3,1 lần đơn giá nhập khẩu sau thuế.
Cơ quan thanh tra đánh giá, việc bán các thiết bị với giá cao trên của Tài Lộc "có dấu hiệu lợi dụng dịch bệnh để nâng giá bán cao bất thường" nên đã chuyển sang Bộ Công an để điều tra.
Vụ thứ thứ ba thanh tra chuyển sang Bộ Công an là việc thẩm định, phê duyệt giá gói thầu và phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu của Bộ Y tế với một số gói thầu. Cụ thể là các gói thầu mua sắm hệ thống nội soi phế quản của hãng Olympus, Máy X-Quang di động kỹ thuật số của hãng Fujifim. Thanh tra cho rằng, việc thẩm định, phê duyệt giá các gói thầu này có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Sau khi chỉ ra các sai phạm, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Y tế tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của Lãnh đạo Bộ về những khuyết điểm trong chỉ đạo, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà đầu để mua sắm thiết bị; việc quản lý tiếp nhận, phân bổ, tiêm chủng, giữ lại vaccine tại VNVC...
Hà TĩnhLại Thị Mận lừa giúp người đàn ông ở huyện Thạch Hà vay tiền tỷ trong 20 năm, lãi suất 0%, sau đó dùng chiêu trò chiếm đoạt hơn 2 tỷ đồng.
Ngày 30/12, Mận, 30 tuổi, trú xã Lưu Vĩnh Sơn, huyện Thạch Hà, bị Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Hà Tĩnh khởi tố, bắt về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, theo điều 174 Bộ luật Hình sự.
Nghi can Mận tại cơ quan điều tra. Ảnh: Hùng Lê
Theo tài liệu điều tra, tháng 10/2021, Mận quen anh Nguyễn, trú huyện Thạch Hà, giới thiệu tên giả là Mai Ngọc, đang làm việc tại cơ quan nhà nước ở Hà Tĩnh. Quá trình nói chuyện, Mận biết anh Nguyễn đang cần vay tiền để đầu tư kinh doanh nên nói dối quen "một bà chị làm ngân hàng", có thể làm hồ sơ vay 2 tỷ đồng với lãi suất 0%, thời hạn trả nợ 15-20 năm. Anh Nguyễn đồng ý.
Mận hứa đứng ra lo lót để anh Nguyễn nhận được tiền sớm nhất. Cô ta sau đó dùng sim rác, đóng giả là nhân viên ngân hàng, yêu cầu anh Nguyễn làm hồ sơ, bổ sung giấy tờ, nộp tiền đối ứng (chờ giải ngân), mỗi ngày 8 triệu đồng. Mận nói sẽ nộp thay 4,5 triệu đồng, anh Nguyễn chỉ cần nộp 3,5 triệu đồng một ngày.
Anh Nguyễn sẽ nộp tiền đối ứng theo đợt, mỗi lần vài chục triệu đồng, nhờ Mận chuyển cho "nhân viên ngân hàng". Lừa xong khoản đối ứng, Mận tiếp tục "vẽ" ra chiêu trò mới, cô nói thủ tục gần hoàn tất, cần trích vài chục triệu đồng đồng "cảm ơn" một người chị là "quản lý nguồn vốn ở khu vực miền Trung", để sớm được giải quyết vấn đề.
Lại Thị Mận nghe cảnh sát đọc lệnh khởi tố, bắt giam. Video: Hùng Lê
Khi cùng anh Nguyễn ra Nghệ An để đưa phong bì cảm ơn "người chị", Mận giả vờ xuống xe bước vào một cơ quan nhà nước, sau vài phút thì đi ra, nói đã gặp, mọi việc suôn sẻ.
Nhà chức trách cáo buộc, với thủ đoạn trên, Mận tiếp tục đóng giả người của một số cơ quan, tổ chức, liên lạc với anh Nguyễn, nói hồ sơ đang "tắc", cần phải "bôi trơn". Mận vẫn đứng ra nhận tiền giúp bạn giải quyết vấn đề, rồi chiếm đoạt.
Từ tháng 11/2021 đến tháng 10/2022, anh Nguyễn đã giao hơn 2 tỷ đồng cho Mận để nộp tiền đối ứng và đi lo lót, mong sớm nhận được giải ngân. Sau khi nhận tiền, Mận đem tiêu xài và trả nợ, không có khả năng hoàn trả.
Từ tố cáo của nạn nhân, cuối tháng 12, Mận bị bắt.
Hà TĩnhLê Văn Chỉnh, 43 tuổi, bị phạt 20 năm tù vì có hành vi xâm hại tình dục bé gái 8 tuổi ở huyện Kỳ Anh trong lúc đến nhà nạn nhân hỏi mua cây mít về bán.
Bản án ngày 30/12 của TAND tỉnh Hà Tĩnh tuyên Chỉnh phạm tội Hiếp dâm người dưới 16 tuổi, theo khoản 3, điều 142 Bộ luật Hình sự. Vụ án được xét xử kín.
Bị cáo Chỉnh (hàng đầu, góc phải) tại phiên tòa sáng nay. Ảnh: Hùng Lê
HĐXX xác định, hành vi của bị cáo Chỉnh đặc biệt nguy hiểm, cần tuyên bản án nghiêm khắc để răn đe, cảnh tỉnh chung.
Theo cáo trạng, khoảng 8h ngày 27/6, Chỉnh lái xe máy tới nhà một người dân ở huyện Kỳ Anh mua cây mít về bán. Trước đó, Chỉnh từng hai lần đặt vấn đề với gia chủ để mua cây, song chưa thỏa thuận được giá cả nên hôm đó quay lại.
Đến nơi song đối tác đi vắng, thấy bé gái 8 tuổi cùng em nhỏ 6 tuổi ở nhà, Chỉnh nảy sinh ý đồ xấu. Nhà chức trách cáo buộc, Chỉnh sau đó tiếp cận bé gái 8 tuổi, thực hiện hành vi giao cấu rồi rời đi.
Thanh tra Chính phủ xác định Nhà xuất bản Giáo dục đã lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường, độc quyền để đăng ký giá sách giáo khoa "cao bất hợp lý".
Ngày 29/12, Thanh tra Chính phủ thông báo kết luận thanh tra chuyên đề công tác quản lý nhà nước về giáo dục, đào tạo trong giai đoạn từ 1/1/2014 đến ngày 31/12/2018, trong đó có quy trình biên soạn, chỉnh sửa sách giáo khoa, in và phát hành...
Theo cơ quan thanh tra, sách giáo khoa được in, phát hành từ năm 2002 cơ bản cung ứng đầy đủ cho mọi vùng miền. Việc thanh tra đã phát hiện Công ty TNHH MTV Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (Nhà xuất bản) chưa thực hiện rà soát cơ cấu chi phí và giá thành; định mức, kế hoạch sản xuất kinh doanh. Sách phát hành sách qua nhiều bước trung gian nên chưa tiết kiệm được chi phí. Tỷ lệ chiết khấu sách giáo khoa 25% còn cao so với một số mặt hàng độc quyền.
Nhà xuất bản bị cho rằng đã "lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường, vị trí độc quyền" - hành vi bị cấm theo Luật Cạnh tranh. Đơn vị xây dựng mức giá để đăng ký giá sai so với hướng dẫn cấp có thẩm quyền, có dấu hiệu vi phạm quy định về đăng ký giá sách giáo khoa.
Sách lớp 1 trong bộ Kết nối tri thức với cuộc sống của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. Ảnh: Thanh Hằng
Giấy in sách giáo khoa chưa đạt tiêu chuẩn quốc gia
Theo Thanh tra Chính phủ, việc lựa chọn nhà thầu cung cấp giấy in để sản xuất sách giáo khoa theo phương thức chào hàng cạnh tranh có nhiều bất thường, chưa đảm bảo công bằng, hiệu quả kinh tế.
Cụ thể, nhà xuất bản xác định nhu cầu sản xuất không sát thực tế nên lượng hàng tồn kho lớn (chủ yếu là giấy in). Từ đó làm tăng chi phí lãi vay, dự phòng giảm giá hàng tồn kho, dẫn đến giảm hiệu quả sử dụng vốn.
Từ trước tháng 8/2017, nhà xuất bản chưa ban hành quy định về lựa chọn nhà thầu in sách, cung cấp vật tư, giấy in,... Đơn vị cũng chưa bổ sung đăng ký kinh doanh nhập khẩu giấy in hoặc tổ chức thực hiện việc ủy thác nhập khẩu giấy in để giảm bớt chi phí trung gian, giảm giá thành sách. Nhà xuất bản còn sử dụng giấy in định lượng thấp, thấp hơn định lượng giấy in sách thường theo Tiêu chuẩn quốc gia.
Trong giai đoạn năm 2014 đến 2019, nhà xuất bản chỉ thu thập báo giá của một số ít nhà thầu cung cấp giấy in và lặp lại trong nhiều năm. Trong đó, Công ty cổ phần giấy Phùng Vĩnh Hưng được lựa chọn cung cấp chiếm 83% số lượng giấy của Nhà xuất bản (tương đương gần 1.900 tỷ đồng).
Cơ quan thanh tra kiểm tra xác xuất một số hợp đồng cung cấp giấy in của Công ty giấy Phùng Vĩnh Hưng cho thấy giá giấy in cao bình quân gấp khoảng 1,7 lần giá giấy công ty nhập khẩu trực tiếp (tương ứng số tiền chênh lệch khoảng 210 tỷ đồng).
Nhà xuất bản bán 3 loại giấy in có thuế giá trị gia tăng đầu vào 5% cho các đơn vị trúng thầu in sách. Nhưng Thanh tra Chính phủ cho rằng khi xây dựng giá trần của gói thầu in, nhà xuất bản lại tính cách khác, làm giá trần gói thầu tăng thêm 5%. Doanh nghiệp đưa tiền lãi vay vào giá trần các gói thầu in sách, thiếu sót khi phân bổ chi phí quản lý doanh nghiệp vào giá thành sách.
Theo tính toán của Thanh tra Chính phủ, vì những việc này, với số sách đã tiêu thụ, gia đình các học sinh phải mua sách giáo khoa cao hơn giá sách đăng ký đúng là khoảng 85 tỷ đồng.
Một sai phạm khác được chỉ ra là nhà xuất bản chưa thực hiện đầy đủ yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo nhưng đã tăng giá sách giáo khoa từ năm học 2019-2020. Thời kỳ thanh tra năm 2014-2018, trong khi sách giáo khoa được nhà xuất bản đăng ký giá từ năm 2011. Do đó cơ quan thanh tra chưa xác định được cụ thể số tiền gia đình học sinh đã mua sách cao hơn giá đăng ký đúng giá từ 2011 đến nay.
Chính phủ giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan để đưa vào kế hoạch thanh tra về các yếu tố hình thành giá sách giáo khoa.
Hai cuốn sách giáo khoa lớp 1 mới của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. Ảnh: Thanh Hằng
Thanh tra Chính phủ kiến nghị nhà xuất bản xây dựng lộ trình để không theo hình thức giao in gia công mà chuyển sang đấu thầu rộng rãi. Việc này nhằm tiết kiệm chi phí sản xuất, chống độc quyền, thao túng giá sách. Nhà xuất bản phải nộp ngân sách toàn bộ số tiền gia đình học sinh đã mua sách giáo khoa cao hơn giá phải đăng ký đúng.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị chuyển hai vụ việc sang Bộ Công an xem xét, xử lý. Một là, nội dung hướng dẫn sử dụng sách bài tập, sách tham khảo có dấu hiệu "lợi ích nhóm" giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo, là cơ quan quản lý nhà nước, với nhà xuất bản trong việc in ấn, phát hành sách bài tập.
Hai là, việc lựa chọn nhà thầu cung cấp giấy in để sản xuất sách giáo khoa theo phương thức chào hàng cạnh tranh của nhà xuất bản có nhiều dấu hiệu bất thường, chưa đảm bảo công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.
Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam có vốn điều lệ 596 tỷ đồng, hoạt động theo mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước sở hữu 100%, cơ quan chủ quản là Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Năm 2021, Nhà xuất bản in hơn 164 triệu cuốn sách giáo khoa. Tổng doanh thu năm 2021 đạt 1.828 tỷ đồng, trong đó trên 97% đến từ hoạt động phát hành sách; lãi sau thuế 287 tỷ đồng, đây là mức cao nhất trong lịch sử hoạt động của đơn vị.
Thanh tra Chính phủ xác định Bộ Giáo dục và Đào tạo và Nhà xuất bản Giáo dục có dấu hiệu "lợi ích nhóm" trong in, phát hành sách bài tập nên chuyển Bộ Công an xem xét xử lý.
Ngày 29/12, Thanh tra Chính phủ thông báo kết luận thanh tra chuyên đề công tác quản lý giáo dục nhà nước về giáo dục, đào tạo trong giai đoạn từ 1/1/2014 đến ngày 31/12/2018.
Trong đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo bị thanh tra về quy trình biên soạn, chỉnh sửa sách giáo khoa, in và phát hành sách giáo khoa; quản lý, thực hiện một số dự án đầu tư cho giáo dục, đào tạo...
Thanh tra Chính phủ chỉ ra năm 2013, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành văn về việc sử dụng sách tham khảo có nội dung: "Sách bài tập do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam biên soạn dựa theo sách giáo khoa. Sách được Bộ thẩm định, cho phép xuất bản, in và phát hành".
Việc Bộ Giáo dục và Đào tạo "tự nhận" được thẩm định, cho phép xuất bản, in và phát hành sách bài tập được cơ quan thanh tra cho là "không đúng chức năng, nhiệm vụ". Thực tế, việc tổ chức biên soạn, xuất bản, in ấn và tổng phát hành các loại sách bài tập, sách tham khảo là chức năng, nhiệm vụ của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. Nhà xuất bản này là đơn vị thống lĩnh thị trường, độc quyền tổ chức biên soạn, xuất bản, in và phát hành.
Theo cơ quan thanh tra, điều này khiến phụ huynh và học sinh hiểu nhầm rằng sách bài tập là tài liệu bắt buộc, phải mua kèm theo sách giáo khoa. Từ đây dẫn đến thực tiễn hầu hết gia đình học sinh khi mua sách giáo khoa đều mua sách bài tập kèm theo do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam phát hành.
"Ở đây có dấu hiệu lợi ích nhóm giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo là cơ quan quản lý nhà nước với nhà xuất bản trong việc in ấn, phát hành sách bài tập", Thanh tra Chính phủ kết luận.
Nhiều sách bài tập gây lãng phí. Ảnh: Thanh Hằng
Lãng phí tạm tính hơn 2.300 tỷ đồng
Theo kết luận Thanh tra, khi biên soạn sách giáo khoa, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã thiết kế một số bảng số liệu để trống nên học sinh có thể viết vào sách. Bộ sau đó mới ban hành được 3 văn bản hướng dẫn việc giữ gìn sách.
Từ 2014 đến tháng 8/2019, 73 trên 193 sách giáo khoa học sinh có thể viết vào đã được in, phát hành; trong đó bán được hơn 300 triệu bản. Các trang sách học sinh có thể viết vào đã không dùng lại được, gây lãng phí cho gia đình học sinh và xã hội gây lãng phí tạm tính hơn 2.300 tỷ đồng.
Bộ Giáo dục và Đào tạo chưa có giải pháp kiểm soát để Nhà xuất bản điều chỉnh tăng giá bán sách giáo khoa gần 17%. Bộ chưa ban hành định mức kinh tế, kỹ thuật trong biên soạn, xuất bản bộ sách giáo khoa chuẩn làm căn cứ xây dựng phương án giá cho các nhà xuất bản khi thực hiện kê khai. Công tác phê duyệt, giao kế hoạch sản xuất kinh doanh sách giáo khoa hàng năm cho nhà xuất bản cũng bị chậm, Thanh tra Chính phủ nêu.
Công tác lưu trữ của Bộ Giáo dục bị xác định đã buông lỏng do. Trong đó có việc không cung cấp được bản thảo mẫu sách giáo khoa được Bộ trưởng phê duyệt để làm cơ sở đối chiếu sách giáo khoa hiện hành.
Chuyển hai vụ việc đến Bộ Công an xử lý
Sau khi chỉ ra các sai phạm, Thanh tra Chính phủ kiến nghị chuyển hai vụ việc sang Bộ Công an xem xét, xử lý. Một là, nội dung hướng dẫn sử dụng sách bài tập, sách tham khảo có dấu hiệu "lợi ích nhóm" giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo, là cơ quan quản lý nhà nước, với Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam trong việc in ấn, phát hành sách bài tập.
Hai là, việc lựa chọn nhà thầu cung cấp giấy in để sản xuất sách giáo khoa theo phương thức chào hàng cạnh tranh của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam có nhiều dấu hiệu bất thường, chưa đảm bảo công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.
Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý nghiêm với Bộ trưởng và lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo được phân công phụ trách theo từng thời kỳ.
VKS cho rằng ba cựu chủ tịch tỉnh Khánh Hoà chỉ định nhà đầu tư không qua đấu thầu là trái luật, gây thất thoát tài sản, nên đề nghị mức phạt 6-8 năm tù.
Ngày 28/12, phiên xử hai cựu chủ tịch tỉnh Khánh Hòa là Nguyễn Chiến Thắng, Lê Đức Vinh và cựu phó chủ tịch tỉnh Đào Công Thiên, cùng 10 bị cáo nguyên lãnh đạo, cán bộ các sở ngành của tỉnh về tội Vi phạm các quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí kết thúc phần xét hỏi. Tại phiên xử này, ông Vinh và một lãnh đạo sở xin xét xử vắng mặt.
VKS đề nghị tuyên phạt ông Thắng 7-8 năm tù, ông Vinh và ông Thiên 6-7 năm tù. Các bị cáo còn lại bị đề nghị mức phạt 2-6 năm tù.
Theo VKS, UBND tỉnh Khánh Hòa triển khai thực hiện dự án xây dựng mới Trường Chính trị tỉnh Khánh Hòa, xã Phước Đồng, TP Nha Trang theo hình thức BT (xây dựng - chuyển giao), Công ty Cổ phần Thanh Yến thực hiện. Đổi lại, doanh nghiệp được giao khu đất rộng hơn 7.300 m2, hai mặt tiền (trụ sở Trường Chính trị cũ) để đầu tư làm khu phức hợp thương mại, dịch vụ, khách sạn, nhà ở chung cư.
Ông Nguyễn Chiến Thắng, cựu chủ tịch tỉnh Khánh Hòa, tại phiên tòa. Ảnh: Bùi Toàn
Chủ tịch UBND tỉnh thời điểm đó (2014-2016) là Nguyễn Chiến Thắng, với vai trò người đứng đầu đã chỉ định nhà đầu tư không qua đấu thầu; không tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất mà ký hợp đồng BT với Công ty Cổ phần Thanh Yến; cấp giấy chứng nhận đầu tư không đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của Nha Trang... Hành vi của ông Thắng là tiền đề cho toàn bộ sai phạm khác trong vụ án, gây thiệt hại hơn 60 tỷ đồng. Thời điểm phát hiện sai phạm vào tháng 10/2020, giá trị số tiền đã hơn 320 tỷ đồng.
Ngoài ra, ông Thiên và ông Nguyễn Ngọc Tâm, cựu phó giám đốc Sở tài chính tỉnh bị cáo buộc đã có hành vi trái pháp luật trong việc bán tài sản nhà nước thuộc Trường Chính trị tỉnh Khánh Hòa tại khu đất đường Trần Hưng Đạo, gây thất thoát hơn 11 tỷ đồng.
VKS đánh giá, các bị cáo đều giữ chức vụ quan trọng, am hiểu pháp luật trong đầu tư, đất đai, quy hoạch, xây dựng, tài chính... song lại tùy tiện quyết định và tham mưu các hành vi sai pháp luật về lựa chọn nhà đầu tư, cấp giấy chứng nhận đầu tư, điều chỉnh phương án kiến trúc. Từ đó, các bị cáo đã làm trái quy trình trong việc điều chỉnh, xác định giá đất, giao và thuê đất, cấp phép xây dựng theo đề xuất của doanh nghiệp...
Ngoài ra, VKS xác định ông Lê Đức Vinh đã ban hành văn bản yêu cầu cơ quan chuyên môn thực hiện tham mưu không đúng pháp luật trong thu hồi, giao và cho thuê đất cho nhà đầu tư; trực tiếp ký văn bản thống nhất điều chỉnh thỏa thuận phương án kiến trúc, quy hoạch dự án Nha Trang Center 2 (nay đổi tên là Gold Coast), với quy mô sử dụng đất đang thuộc quy hoạch đất trụ sở cơ quan, công trình sự nghiệp để làm căn cứ thẩm định giá đất. Dựa vào đó, hội đồng thẩm định giá đất đã định giá đất để ký hợp đồng BT với nhà đầu tư.
Về sai phạm của cựu phó chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, VKS cho rằng ông Thiên đã không kiểm tra tính đúng đắn trong báo cáo tham mưu của cơ quan chuyên môn để ký quyết định thu hồi, giao và cho thuê đất với nhà đầu tư, ký quyết định giảm giá khởi điểm đối với tài sản trên đất trái pháp luật.
Cơ quan công tố ghi nhận tình tiết giảm nhẹ cho các bị cáo như có nhiều thành tích trong công tác như góp phần thu hút đầu tư, kìm chế lạm phát, tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động địa phương, nộp số tiền khắc phục hậu quả hơn một tỷ đồng... nên đề nghị HĐXX tuyên phạt với mức án như trên.
Chung cư Nha Trang Center 2 - nay đổi tên dự án Gold Coast, cao 40 tầng và đã đi vào hoạt động (màu trắng, ở giữa). Ảnh: Bùi Toàn
Đối với phần diện tích đất 7.300 m2 tại đường Trần Hưng Đạo, VKS xác định đây là vật chứng vụ án, theo quy định pháp luật phải thu hồi. Tuy nhiên hiện khu đất được Công ty Cổ phần Thanh Yến xây dựng tòa nhà và bán cho nhiều khách hàng. Vì vậy, để đảm bảo quyền lợi cho các khách hàng này, VKS kiến nghị thu hồi giá trị tài sản cụ thể như sau: 13 bị cáo liên đới bồi thường phần thiệt hại của vụ án hơn 62,5 tỷ đồng. Đối với sai phạm bán tài sản của Trường Chính trị gây thất thoát hơn 11,5 tỷ đồng, bị cáo Thiên và Tâm phải bồi thường.
VKS cho rằng Công ty Cổ phần Thanh Yến là đơn vị trực tiếp hưởng lợi từ hành vi phạm tội của các bị cáo, nên thu hồi tổng số tiền hơn 72 tỷ đồng (trừ đi số tiền các bị cáo đã khắc phục hơn hơn 1,5 tỷ đồng). Đối với phần giá trị tăng lên từ năm 2016-2020 (thời điểm phát hiện hành vi phạm tội) là gần 262 tỷ đồng, đại diện VKS cũng đề nghị phải thu hồi từ Công ty Cổ phần Thanh Yến.
Sáng mai, phiên toà bước sang phần tranh luận của các luật sư.
14 cán bộ của Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới đường bộ 99-03D bị khởi tố với cáo buộc nhận hối lộ hơn 6,5 tỷ đồng trong ba năm.
Ngày 29/12, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Ninh cho biết tất cả bị khởi tố về tội Nhận hối lộ.
Kết quả điều tra ban đầu xác định, Trung tâm 99-03D ở thị trấn Phố Mới, huyện Quế Võ bị nhiều ý kiến phản ánh là sách nhiễu, gây khó khăn, gợi ý, nhận tiền "bôi trơn" với nhiều chủ phương tiện.
Theo cáo buộc của nhà chức trách, bị can Dương Trung Lâm (42 tuổi, Giám đốc Trung tâm) cùng Dương Đình Phú (37 tuổi, Phó giám đốc) và các đăng kiểm viên đã "thống nhất thực hiện việc thu phí bôi trơn" ngoài phí đăng kiểm và phí đường bộ. Mỗi xe 200.000-500.000 đồng, tùy theo mức độ lỗi.
Các đăng kiểm viên trực tiếp thu tiền mặt hoặc nhận qua chuyển khoản ngân hàng từ chủ xe. Cuối ngày, đăng kiểm viên tập hợp số tiền thu được và chia cho các thành viên trong tổ.
Cảnh sát ước tính số tiền trung tâm thu trong năm 2020 khoảng 1,3 tỷ đồng, năm 2021 khoảng 1,6 tỷ đồng; riêng năm 2022 trung tâm đã đăng kiểm gần 18.000 lượt xe, thu tiền bôi trơn khoảng 3,6 tỷ đồng. Như vậy, tiền bị cáo buộc nhận hối lộ trong ba năm khoảng 6,5 tỷ đồng.
Trung tâm đăng kiểm ở TP HCM bị phát hiện sai phạm. Ảnh: Công an cung cấp
Gần đây, công an trên cả nước liên tiếp điều tra sai phạm trong đăng kiểm, đặc biệt ở các tỉnh phía Nam. Trong một tháng, Công an TP HCM đã điều tra 5 chuyên án tại một số trung tâm đăng kiểm ở TP HCM, Long An, Tiền Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, Bến Tre.
Công an TP HCM đã khởi tố 43 người liên quan, khám xét 12 trung tâm đăng kiểm để làm rõ hành vi Đưa hối lộ, Nhận hối lộ, Môi giới hối lộ và Giả mạo trong công tác.
Ngày 28/12, Công an TP HCM phối hợp Công an Hà Nội cùng nhiều đơn vị nghiệp vụ Bộ Công an khám xét Phòng Kiểm định xe cơ giới, Cục Đăng kiểm Việt Nam, trên đường Phạm Hùng, quận Nam Từ Liêm.
TAND TP HCM bác quan điểm bào chữa của các luật sư bảo vệ Chủ tịch địa ốc Alibaba Nguyễn Thái Luyện và đồng phạm, cho rằng các bị cáo đã lừa đảo hơn 4.500 người.
Chiều 29/12, sau hơn 3 tiếng đọc bản án, HĐXX bác toàn bộ quan điểm bào chữa của các luật sư bảo vệ Nguyễn Thái Luyện, 36 tuổi, Chủ tịch Công ty Cổ phần địa ốc Alibaba (địa ốc Alibaba) cùng 22 đồng phạm.
Tòa tuyên phạt Luyện mức án chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản;Võ Thị Thanh Mai (vợ Luyện) 20 năm tù về cùng tội danh, 12 năm tù về tội Rửa tiền, tổng hợp hình phạt là 30 năm tù (mức án cao nhất của hình phạt tù có thời hạn).
Bị cáo Nguyễn Thái Lực bị tuyên 27 năm tù; Nguyễn Thái Lĩnh 17 năm tù; các bị cáo khác nhận 10-19 năm tù. Riêng bị cáo Huỳnh Kim Thắng (đang được tại ngoại để chữa bệnh ung thư) bị phạt 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo.
Tòa cũng kiến nghị cơ quan điều tra các tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu (có dự án "ma" của Nguyễn Thái Luyện) cần làm rõ vai trò của các cơ quan quản lý nhà nước trong việc tách thửa, nếu có sai phạm xử lý theo quy định của pháp luật; kiến nghị Công an TP HCM tiếp tục làm rõ và thu hồi 9 tỷ đồng mà bị cáo Mai đã chuyển cho hai cá nhân vì đây là tiền phạm tội.
Về trách nhiệm dân sự, HĐXX buộc Luyện và Mai liên đới bồi thường toàn bộ số tiền chiếm đoạt của bị hại (được nêu chi tiết trong các phụ lục I, II của bản án) - tương đương 2.400 tỷ đồng. Nội dung bồi thường cụ thể sẽ được tòa công bố vào sáng 30/12.
Tòa tuyên án Chủ tịch địa ốc Alibaba và đồng phạm. Video: TAND TP HCM
Trước đó, HĐXX cho rằng, số tiền các bị cáo chiếm đoạt và số tiền của các bị hại có chênh lệch do tính toán về số học, nhưng việc này không làm thay đổi bản chất vụ án. Do đó không chấp nhận quan điểm của một số luật sư về việc "trả hồ sơ để điều tra lại".
Tòa xác định, vụ án có hơn 4.500 bị hại nhưng đến nay chỉ có hơn 3.900 người đăng ký giải quyết yêu cầu bồi thường. Do đó, HĐXX sẽ tiếp tục đăng báo trong ba kỳ liên tiếp để tiếp tục giải quyết. Một số bị cáo nhận mình "cũng là bị hại của địa ốc Alibaba" nhưng không cung cấp được các hồ sơ chứng từ, nên toà tiếp tục cho các bị cáo quyền khởi kiện bằng vụ án dân sự khác.
HĐXX cho rằng hồ sơ vụ án và kết quả thẩm vấn công khai cho thấy có đủ căn cứ xác định Luyện phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản như cáo buộc của VKS. Từ tháng 5/2016, Luyện (cử nhân luật) thành lập Công ty địa ốc Alibaba với vốn điều lệ một tỷ đồng. Hai năm sau, công ty thay đổi vốn lên mức 1.600 tỷ đồng, song con số này chỉ tăng trên giấy tờ. Với vai trò Chủ tịch HĐQT và lợi thế hiểu biết Luyện tìm cách lách luật, tạo dựng lên hệ thống kinh doanh các dự án bất động sản "ma".
Luyện thành lập 22 pháp nhân, giao cho người thân và nhân viên đứng tên, trong đó sử dụng 12 công ty với tư cách là chủ đầu tư 58 dự án bất động sản không có thật tại Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Thuận; tự phân lô, tách thửa trái pháp luật; quảng cáo gian dối để bán cho hàng nghìn người.
Toàn bộ dự án được vẽ trái phép trên diện tích đất nông nghiệp đặc biệt lớn mà Công ty Alibaba chuyển nhượng cho khách hàng, không phải là đất thổ cư như nội dung thể hiện trong hợp đồng chuyển nhượng. Bằng các thủ đoạn này, Chủ tịch địa ốc Alibaba và đồng phạm là nhân viên dưới quyền đã chiếm đoạt gần 2.400 tỷ đồng của 4.560 khách hàng.
Bị cáo Nguyễn Thái Luyện tại tòa. Ảnh: Đình Văn
Theo tòa, đất đai là nguồn tài sản hữu hạn, nên mỗi quốc gia đều có những chính sách và nguyên tắc nhằm đảm bảo việc sử dụng đúng mục đích, hiệu quả. Mỗi địa phương đều có những quy định về giới hạn nhận chuyển nhượng đất, nhưng Luyện đã lách luật, nhờ người thân, nhân viên đứng ra thu gom mua diện tích lớn đất nông nghiệp vượt hạn mức rất nhiều lần.
Việc thực hiện dự án phân lô bán nền phải đảm bảo nhiều điều kiện về quy hoạch, hạ tầng, giấy phép... và hoàn thành nghĩa vụ tài chính trước khi bán. Tuy nhiên, Luyện và đồng phạm đã tự ý phân lô bán nền trái phép, không xin cấp phép thực hiện dự án nhưng đã đưa ra các thông tin gian dối để khách hàng tin tưởng dự án có đầy đủ giấy tờ pháp lý.
"Luyện và đồng phạm còn vẽ ra các dự án với những tên gọi hoành tráng, thuê quảng cáo rầm rộ... nhằm tạo lòng tin cho khách hàng. Toàn bộ số tiền thu được bị cáo không thực hiện dự án như cam kết mà tiếp tục sử dụng vào việc thu mua đất nông nghiệp cho cá nhân mình", bản án nêu. Từ đó, HĐXX không chấp nhận quan điểm bào chữa của luật sư cho rằng "các dự án là có thật, đang trong quá trình hoàn thành thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng"...
"Trong vụ án này Luyện có vai trò xuyên suốt, chỉ đạo toàn bộ hoạt động của công ty. Hành vi của bị cáo không chỉ chiếm đoạt tiền của các bị hại mà còn phá vỡ quy hoạch của địa phương nên cần có mức án nghiêm khắc...", tòa nhận định. "Do toàn bộ đều là dự án 'ma' nên không có căn cứ xác định trách nhiệm của các bị cáo khác theo tỷ lệ diện tích đứng tên như đề nghị của luật sư. Tuy nhiên, HĐXX sẽ xem xét đánh giá mức độ vai trò để xem xét trách nhiệm cho từng bị cáo".
Đối với các bị cáo bị truy tố tội Rửa tiền, HĐXX đánh giá, Võ Thị Thanh Mai là vợ Luyện, Giám đốc tài chính Công ty Alibaba; Huỳnh Kim Thắng là nhân viên kế toán và Nguyễn Thái Lực là em trai đồng thời là trợ lý của Luyện. Với vị trí đang đảm nhiệm, các bị cáo có đủ hiểu biết nhận thấy toàn bộ tài sản của Alibaba có nguồn gốc là tiền của công ty.
Sau khi vụ án được khởi tố, Mai và Thắng chứng kiến việc cơ quan điều tra thu giữ toàn bộ tài sản của công ty. Như vậy, các bị cáo biết rõ số tiền 13 tỷ đồng bị cáo Thắng đứng tên có nguồn gốc bất hợ pháp nhưng vẫn rút ra chuyển lòng vòng, sau đó đưa cho Mai sử dụng vào mục đích cá nhân. Do đó, hành vi của các bị cáo phạm tội như cáo trạng truy tố. "Đến nay, bị cáo Mai cương quyết không trình báo về việc sử dụng số tiền cho các cá nhân nào khiến các cơ quan tố tụng không thể thu hồi.
Các bị cáo tại tòa sáng 29/12. Ảnh: Đình Văn
Quá trình xét xử, luật sư Phan Thanh Hưng (một trong ba luật sư của Luyện), thân chủ không phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản bởi điều kiện cấu thành tội danh này phải "có ý thức chiếm đoạt từ trước, người thực hiện hành vi phải sử dụng các thủ đoạn gian dối để người khác tin tưởng, giao tài sản cho mình". Trong khi đó, trước khi nhận tiền của khách hàng, Luyện đã ký dưới các hình thức "hợp đồng thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất" và hợp đồng đầu tư cam kết trả lãi và bồi thường thiệt hại. Thực tế nhiều khách hàng đã nhận được tiền lãi và thanh lý hợp đồng theo thỏa thuận.
Ngoài ra, tại tòa và quá trình điều tra có nhiều khách hàng được xác định là bị hại nhưng vẫn khẳng định Công ty Alibaba và Luyện thực hiện đúng cam kết với họ theo các nội dung thỏa thuận trong hợp đồng. Khi Luyện bị bắt, một số người đã ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất đúng theo quy định, chưa đăng bộ sang tên thì cơ quan điều tra kê biên tài sản, nên không thể hoàn tất.
Từ đó luật sư đề nghị HĐXX xem xét hành vi của Luyện và đồng phạm có dấu hiệu của tội Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai theo Điều 228 Bộ luật Hình sự (khung hình phạt cao nhất là 7 năm tù) và đề nghị tòa xét xử thân chủ về tội danh này. Một số luật sư khác cũng chung quan điểm, đề nghị tòa xem xét đổi tội danh đối với thân chủ.
Bào chữa cho Võ Thị Thanh Mai, luật sư Vũ Đức Lê cho rằng ở tội danh Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bị cáo Mai với vai trò là vợ phải phụ thuộc chồng, nên mọi việc làm đều theo chỉ đạo của Luyện. Bị cáo cũng không hưởng lợi ích gì từ công ty, do đó đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt.
Đối với tội Rửa tiền, luật sư Lê cho rằng hành vi của thân chủ không cấu thành tội danh như cáo buộc của VKS. Việc bị cáo Mai chuyển 13 tỷ đồng có nguồn gốc là tiền của công ty cho em chồng là Nguyễn Thái Luyện không nhằm mục đích tẩu tán tài sản.
Bào chữa cho những bị cáo khác, các luật sư cho rằng thân chủ thiếu hiểu biết, làm theo chỉ đạo của Luyện, không được hưởng lợi, bản thân cũng là bị hại (đầu tư tiền vào công ty), hoàn cảnh khó khăn... nên xin tòa xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.
VKS giữ nguyên quan điểm cho rằng có đủ căn cứ xác định Luyện có vai trò chủ mưu, chỉ đạo xuyên suốt các nhân viên lập 58 dự án "ma" trên toàn bộ diện tích đất nông nghiệp, lừa bán cho hơn 4.500 khách hàng, chiếm đoạt hơn 2.400 tỷ đồng.
TP HCMTrong khi toà tuyên án, đánh giá hành vi của Nguyễn Thái Luyện và đồng phạm lập 58 dự án "ma" lừa hơn 4.000 người thì nhiều bị hại lại cho rằng "không bị lừa".
Nguyễn Thái Luyện trước giờ tuyên án sáng 29/12. Ảnh: Đình Văn
Sáng 29/12, sau hơn 20 ngày xét xử, toà đưa ra phán quyết đối với Nguyễn Thái Luyện, 36 tuổi, Chủ tịch Công ty Cổ phần địa ốc Alibaba (địa ốc Alibaba) cùng 22 đồng phạm về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Rửa tiền.
Các bị cáo được đưa đến toà khá sớm, chuẩn bị cho phiên tuyên án diễn ra lúc 8h và dự kiến kéo dài trong 2 ngày.
Vụ án có số lượng người tham gia tố tụng đặc biệt lớn, lên tới gần 5.000 người, bao gồm hơn 4.000 bị hại, 100 người liên quan và hàng chục luật sư... Ngoài việc dựng nhiều nhà bạt, với khoảng 2.000 ghế dự phòng ngoài sân cùng nhiều màn hình lớn, camera, toà còn truyền hình trực tiếp trên cổng thông tin điện tử của toà án để người tham gia vụ án theo dõi.
Khi HĐXX vào làm việc, chỉ gần 100 bị hại có mặt. Một nhóm người thẳng thắn cho rằng "Luyện không lừa chúng tôi", đồng thời túm tụm một chỗ làm đơn xin cứu xét, giảm án cho Luyện và các bị cáo. Họ là những người mua đất của địa ốc Alibaba, đang làm thủ tục sang tên ra công chứng thì Luyện bị bắt.
"Nếu Luyện thực sự muốn lừa khách hàng thì không lôi kéo cả vợ, 3 anh em để cùng vướng vào lao lý. Hơn nữa, bị cáo sẽ rút hết tiền của khách hàng để sử dụng chứ không để trong ngân hàng rồi bị tịch thu hết tài sản", một phụ nữ lớn tuổi trong nhóm nói.
Trước đó, trong quá trình xét xử, nhiều bị hại bày tỏ mong muốn được nhận lại đất dù là đất nông nghiệp. Phần lớn những bị hại khác xin nhận lại tiền đầu tư.
Sau 4 tiếng công bố bản án, HĐXX tóm lược xong quan điểm truy tố của VKS đối với các bị cáo. Chiều nay toà tiếp tục làm việc.
Nhóm bị hại làm đơn xin giảm án cho Nguyễn Thái Luyện. Ảnh: Đình Văn
Quá trình xét xử, VKS giữ nguyên quan điểm cho rằng có đủ căn cứ xác định Luyện và đồng phạm thực hiện hành vi sai phạm như trong cáo trạng. Từ tháng 5/2016, Luyện (cử nhân luật) thành lập Công ty địa ốc Alibaba với vốn điều lệ một tỷ đồng. Hai năm sau, công ty thay đổi vốn lên mức 1.600 tỷ đồng, song con số này chỉ tăng trên giấy tờ. Với vai trò Chủ tịch HĐQT và lợi thế hiểu biết Luyện tìm cách lách luật, tạo dựng lên hệ thống kinh doanh các dự án bất động sản "ma".
Luyện thành lập 22 pháp nhân, giao cho người thân và nhân viên đứng tên, trong đó sử dụng 12 công ty với tư cách là chủ đầu tư 58 dự án bất động sản không có thật tại Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Thuận; tự phân lô, tách thửa trái pháp luật; quảng cáo gian dối để bán cho hàng nghìn người.
Luyện đã dùng tiền cá nhân và phần lớn tiền chiếm đoạt được từ khách hàng, chỉ đạo người thân, nhân viên đứng tên nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp tại các tỉnh trên. Sau đó, những người này ủy quyền cho các pháp nhân do Luyện thành lập để 12 công ty này vẽ dự án không có thật trên nền đất nông nghiệp, phân lô, tách thửa trái quy định bán cho khách hàng. Ngoài ra, địa ốc Alibaba còn hứa mua lại đất nền giá cao hơn với lợi nhuận 30% chỉ sau một năm, hoặc có lãi ngay sau khi mua và tăng dần theo thời gian để huy động thêm tiền của khách. Toàn bộ tiền được nộp về Công ty Alibaba để Luyện quản lý, sử dụng.
Toàn bộ dự án được vẽ trái phép trên một diện tích đất nông nghiệp đặc biệt lớn mà Công ty Alibaba chuyển nhượng cho khách hàng, không phải là đất thổ cư như nội dung thể hiện trong hợp đồng chuyển nhượng. Bằng các thủ đoạn này, Chủ tịch địa ốc Alibaba và đồng phạm là nhân viên dưới quyền đã chiếm đoạt gần 2.400 tỷ đồng của 4.560 khách hàng. Cơ quan điều tra đã làm việc được với 4.065 người tố cáo bị chiếm đoạt 2.108 tỷ.
Quá trình điều tra cũng như tại tòa, Luyện thừa nhận là người chỉ đạo xuyên suốt hoạt động của công ty và chỉ đạo nhân viên nhưng cho rằng không lừa dối, chiếm đoạt tiền của khách hàng, cáo trạng truy tố mình oan sai; tất cả các dự án đều có thật.
Tuy nhiên, theo VKS, Luyện chưa từng liên hệ với các cơ quan chức năng để làm thủ tục xin cấp phép xây dựng dự án nhưng đã quảng cáo rầm rộ để bán cho khách hàng. Việc bị cáo cho rằng mình có đất mới chỉ đáp ứng điều kiện "cần" nhưng chưa "đủ". Do đó, VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt Luyện mức án tù chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Bị cáo Huỳnh Tú Trinh. Ảnh: Đình Văn
Là người giúp sức cho Luyện trong việc quản lý tài chính của công ty, Võ Thị Thanh Mai (vợ Luyện, Giám đốc tài chính Công ty Alibaba), bị VKS đề nghị 14-16 năm tù. Ngoài ra, bị cáo Mai còn bị đề nghị 12-14 năm tù về tội Rửa tiền. Tổng hợp hai tội danh, bị cáo bị đề nghị 30 năm tù - mức án cao nhất của khung hình phạt có thời hạn.
Đối với Nguyễn Thái Lĩnh và Nguyễn Thái Lực (em trai Luyện), VKS đề nghị 16-30 năm tù; các bị cáo khác bị đề nghị 5-20 năm tù.
Về trách nhiệm dân sự, VKS đề nghị tòa buộc bị cáo Luyện và Mai liên đới chịu trách nhiệm bồi thường cho hơn 4.000 bị hại.
Nói lời sau cùng, bị cáo Luyện vẫn cho rằng mình không phạm tội lừa đảo, cam kết trả đủ tiền cho khách hàng và xin toà cho phép tiếp tục thực hiện các giao dịch dân sự đối với khách hàng mua đất đã được cấp sổ là đất thổ cư.
Vợ, em trai Luyện và hầu hết bị cáo khác đều thừa nhận hành vi sai phạm của mình, tỏ ra ăn năn hối cải, xin HĐXX giảm nhẹ hình phạt để sớm về với gia đình... Riêng bị cáo Mai phải trả lại 13 tỷ đồng của Alibaba.
